Marksizm, Özgürlük ve Devlet - Mihail Bakunin - Gece Kitaplığı

Tarihte meydana gelen ve sonuç olarak kaçınılmaz karakteri ben kendim tanıdığım gerçeklere karşı aynı protesto düzenini takip ederek, İtalyan Cumhuriyetlerinin görkemi önünde ve Rönesans devrindeki insan dehasının muhteşem uyanışının önünde duraksıyorum. Sonra, tarihin kendisi kadar eski olan iki şeytani dâhinin, şimdiye kadar tarihin ürettiği insan ve güzel olan her şeyi yiyip bitirmiş olan iki boa yılanının yaklaştığını görüyorum.

Onlara Kilise ve Devlet, Papalık ve İmparatorluk deniyor. Ebedi şerirler ve ayrılmaz müttefikler; uzlaştıklarını, birbirlerini kucakladıklarını ve talihsiz ve fazla güzel İtalya’yı birlikte yiyip bitirdiklerini, boğduklarını ve çiğnediklerini, onu üç yüzyıllık ölüme mahkûm ettiklerini görüyorum. Tabi bunları yine son derece doğal, mantıklı ve kaçınılmaz fakat yine de iğrenç buluyorum ve aynı anda hem Papa hem de Hükümdar’ı lanetliyorum.